Τετάρτη 3 Μαρτίου 2010

Καλό, αλλά λίγο

Με ημερομηνία 18/2/2010 αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης "πίνακας καθηκόντων προσωπικού". Ως ενέργεια κρίνεται ιδιαίτερα θετική.
Εκείνο όμως που προβληματίζει είναι το γεγονός ότι πάνω από 50 εκπαιδευτικοί κρίνονται απαραίτητοι - πέρα από το διοικητικό προσωπικό - για να λειτουργήσει η Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και μάλιστα με τον τρόπο που λειτουργεί. (οι 30 !!! από αυτούς προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης).
Με δεδομένα αυτά τα στοιχεία προκύπτουν τα εξής ερωτήματα:
1. Υπάρχουν καρέκλες για να εργάζονται όλοι αυτοί;
2. Αν καταργηθούν οι αποσπάσεις εκπαιδευτικών στα Γραφεία της Δ.Ε. και επανδρωθεί η υπηρεσία με διοικητικό προσωπικό, θα προκηρυχτούν 50 τουλάχιστον οργανικές θέσεις; Αν κάποιοι συνάδελφοι αποκηρύσσουν- ο καθένας για τους δικούς του λόγους- την εκπαιδευτική τους ιδιότητα και επιθυμούν να ελέγχουν π.χ. τα προγράμματα των υπολοίπων μαχόμενων συναδέλφων τους, ας κάνουν αίτηση μετάταξης κλπ. Δικαίωμά τους.
3. Πόσα μόρια παίρνει ο κάθε αποσπασμένος στη Δ.Ε.; Τα μόρια της πόλης θα απαντούσε ο αφελής, αφού σε αυτή εργάζεται. Είναι όμως έτσι ή μπορεί κάποιος να παίρνει 8 και 10 μόρια γιατί "φρόντισε", πριν τη σίγουρη " για τις ανάγκες της υπηρεσίας" απόσπασή του, να πάρει οργανική στα άγρια βουνά της ηπειρωτικής Ελλάδας ή στις απάτητες ερημικές νησιωτικές περιοχές (στις οποίες προσλήφτηκαν αναπληρωτές ή ωρομίσθιοι ή είναι ακόμα κενή η θέση που εγκατέλειψε);
4. Πριν λίγα χρόνια είναι ζήτημα αν ήταν αποσπασμένα πάνω από 20 άτομα.(Αν εξαιρέσουμε τα προεκλογικά χρόνια όπου " έχανε η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάνα"). Αν υποθέσουμε ότι ο αριθμός ήταν ίδιος, με τόση μηχανοργάνωση στη διάθεσή μας δεν μπορέσαμε να γεμίσουμε πρώτα τα σχολεία με διδακτικό προσωπικό και μετά τη Διεύθυνση;
5. Αν υπάρχει τόσο μεγάλη ανάγκη, γιατί δεν αποσπώνται στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση συνάδελφοι που για διάφορους λόγους δεν διδάσκουν (λόγω αντικειμένου - γυμναστές περισσεύουν σε όλη την Ελλάδα, κοινωνιολόγοι, τεχνικές ειδικότητες λόγω συχνών αλλαγών στη τεχνική εκπαίδευση- λόγω υγείας, λόγω οικεγενειακών ή προσωπικών προβλημάτων, λόγω ηλικίας κλπ);

Στην Ελλάδα δεν μας νοιάζει τίποτε άλλο παρά μόνο το κόμμα μας και ο εαυτούλης μας που θα εξυπηρετηθεί μέσα από το κόμμα, αλλιώς "να πάει στον αγύριστο και αυτό"!!!.

Υστερόγραφο: Με την ευκαιρία της πολύμορφης κρίσης που περνάμε - αληθινής ή ψεύτικης - ας προσπαθήσουμε να διορθώσουμε κάτι. Το χρωστάμε στα παιδιά μας!!!

Π.Τ.

Παρασκευή 12 Φεβρουαρίου 2010

ΝΕΑ ΑΞΙΟΚΡΑΤΙΑ

Αυτό θα πει αξιοκρατία, δικαιοσύνη, ισότητα

Όσο περνάει ο καιρός έρχονται στην επιφάνεια τα κατορθώματα της προηγούμενης κυβέρνησης σε πολλούς τομείς.
Στην εκπαίδευση δεν μπορεί να συλλάβει ο νους σας τα "εγκλήματα" που διαπράχτηκαν και συνεχίζουν να διαπράττονται εφόσον τα υπηρεσικά συμβούλια δεν άλλαξαν.
Ιδού μερικά παραδείγματα:
1. Σε μια περιφέρεια ( Α΄, Β΄, Γ΄κλπ ) υπάρχουν σε κάποια ειδικότητα οργανικά κενά αλλά υπάρχουν και καθηγητές της ειδικότητας αυτής που βρίσκονται στη διάθεση, "επειδή δεν δήλωσαν τα σχολεία που έχουν τα κενά".
2. Καθηγητής επί πέντε χρόνια βρίσκεται στη διάθεση ενώ υπάρχει στην περιφέρεια στην οποία ανήκει οργνανική θέση. Τι μόρια πήρε αυτός ο συνάδελφος;
3. Καθηγητής, αφού έχει εξασφαλίσει την απόσπασή του στα γραφεία της Εκπαίδευσης - για τρία χρόνια παρακαλώ! - παίρνει θέση - χωρίς αυτή να υπάρχει, οργανική μερικές φορές, σε Σχολείο που έχει τα περισσότερα μόρια. "Εργάζεται", άσχετα αν δεν ξέρει ούτε ο ίδιος τι δουλειά κάνει, στην πόλη - πρωτεύουσα του νομού και παίρνει τα μόρια του βουνού. Μια χρονιά μάλιστα δόθηκαν και οργνανικές θέσεις με λιγότερες από 11 ώρες για να βολευτεί κόσμος "εφόσον είχαν μαζευτεί πολλοί στη διάθεση και δεν είχαμε τι να τους κάνουμε", χωρίς να έχει προηγηθεί ενημέρωση σε όλους τους συναδέλφους οι οποίοι υπηρετούσαν ήδη στο νομό αλλά δεν είχαν κάνει αίτηση βελτίωσης (γίνεται το Νοέμβριο) εφόσον αυτά τα κενά τότε δεν υπήρχαν. Ήταν οι περιβόητες χρονιές με τις πράσινες και τις κόκκινες οργνανικές θέσεις.
4. Καθηγητής ήρθε στο νομό για το συμφέρον της υπηρεσίας αλλά η δουλειά του είναι να βγάζει φωτοτυπίες σε κάποιο σχολείο.
5. Προσλήφτηκε καθηγητής αναπληρωτής αλλά οι αιτήσεις για μεταθέσεις δεν ικανοποιήθηκαν.
6. Ανακοινώθηκαν στο τύπο τοποθετήσεις αποσπασθέντων εκπαιδευτικών το Σάββατο αλλά από Δευτέρα δεν ίσχυαν, γιατί "είχε γίνει λάθος"!
7. Στις επιτροπές (Λυκειακές κλπ) συμμετέχουν μονίμως οι ίδιοι χωρίς να ανακοινώνονται τα ονόματά τους σε όλα τα σχολεία παρά μόνο στους ενδιαφερόμενους.
8. Οι πολύτεκνοι εκπαιδευτικοί διορίζονται κατά προτεραιότητα στην εκπαίδευση χωρίς ΑΣΕΠ. Εδώ το κράτος είναι "τζάμπα μάγκας" αφού κάνει κοινωνική πολιτική υπέρ μιας κοινωνικής ομάδας - των πολυτέκνων- στις πλάτες μιας άλλης κοινωνικής ομάδας - των εκπαιδευτικών που ζητούν διορισμό, μετάθεση, απόσπαση κλπ. Τον ΑΣΕΠ γιατί τον φτιάξαμε; Οι άλλοι πολύτεκνοι που δεν είναι εκπαιδευτικοί γιατί δεν διορίζονται ως δημόσιοι υπάλληλοι;
9. Έρχονται με μεταθέσεις, αποσπάσεις (πρώτες, δεύτερες, τρίτες κλπ) καθηγητές ειδικοτήτων που ήδη είναι πλεονασματικές ενώ λείπουν καθηγητές άλλων ειδικοτήτων!

Ο κατάλογος είναι μακρύς, για αυτό θα επανέλθουμε!

Σημειώσεις
1. Αν ο αντίλογος είναι "όλα είναι νόμιμα" ή "και η προηγούμενη κυβέρνηση έτσι έκανε" η ανταπάντηση είναι "Δεν είναι όμως ηθικά και έντιμα" ή "δεν έχει καμμία σημασία τι έκαναν οι προηγούμενες κυβερνήσεις" (ένα πολύ φτηνό άλλοθι)

2. Πρόταση: Επανέλεγχος (από τότε που έχουμε στοιχεία) όλων των μορίων, μεταθέσεων, αποσπάσεων, επιτροπών κλπ

ΟΛΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ, ΟΛΑ ΣΤΟ ΦΩΣ. καθαρός ουρανός αστραπές δεν φοβάται

υπογραφή Π.Τ.

Κυριακή 7 Φεβρουαρίου 2010

ΠΑΙΔΕΙΑ

ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΑ ΟΡΑΜΑΤΑ 1/10/2009

- Ολοήμερο σχολείο ο γενικός κανόνας.
Ως το τέλος της τετραετίας, το ολοήμερο Σχολείο θα είναι βασικός τύπος σχολείου σε όλες τις βαθμίδες. Αναδιοργανώνουμε και αναβαθμίζουμε την ολοήμερη παραμονή στο σχολείο. Εισάγουμε νέο ενιαίο ημερήσιο πρόγραμμα, όπου εντάσσονται οργανικά τα μαθήματα του σημερινού πρωινού σχολείου και εφαρμόζεται το νέο εθνικό πλαίσιο προγράμματος.

- Έμφαση εκεί που υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη.
Αυξημένη χρηματοδότηση στη σχολική μονάδα, πρόσθετα κίνητρα και στοχευμένη επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Επεκτείνουμε τα προγράμματα ενισχυτικής διδασκαλίας και πρόσθετης διδακτικής στήριξης. Το έργο τους αξιολογείται και βελτιώνεται. Ενισχύουμε το ρόλο των γονέων στην οργάνωσή τους.

Διαπολιτισμική εκπαίδευση
Στηρίζουμε δράσεις και πρακτικές με διαπολιτισμικό προσανατολισμό για όλους τους μαθητές ανεξαιρέτως. Με βάση τις αρχές της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης μειώνουμε τη σχολική διαρροή και εξασφαλίζουμε την ομαλή ένταξη των μαθητών με εθνοπολιτισμικές διαφορές στην εκπαίδευση και τη ζωή.

- Αυτοδύναμο Λύκειο με Εθνικό Απολυτήριο.
Αυτοδύναμη εκπαιδευτική βαθμίδα με μορφωτική και επαγγελματική αξία που πιστοποιείται με το Εθνικό Απολυτήριο το οποίο δίνεται μετά από γενικές και αντικειμενικές εξετάσεις, σε επιλεγμένο αριθμό μαθημάτων. Για τη βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης στο λύκειο εκπαίδευσης θα: (α) αναμορφωθούν τα προγράμματα σπουδών με εισαγωγή μαθημάτων επιλογής και σταδιακό περιορισμό των γνωστικών αντικειμένων χωρίς αυτό να σημαίνει ότι μειώνεται ο συνολικός χρόνος εργασίας στο σχολείο. (β) Ενισχύεται η σχολική ζωή με αθλητικές, περιβαλλοντικές, πολιτιστικές και κοινωνικές δραστηριότητες.

- Αυτοδύναμο Τεχνολογικό και Επαγγελματικό Λύκειο.
Διευρύνουμε τις επιλογές των μαθητών σε προγράμματα και εκπαιδευτικές διαδρομές, με την αναδιοργάνωση της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης και τη δημιουργία αυτοδύναμου Τεχνολογικού Λυκείου. Διευρύνουμε τις δυνατότητες μετακίνησης των μαθητών στους διαφορετικούς τύπους Λυκείου.Ενισχύουμε το ρόλο και τη συμμετοχή των περιφερειακών και τοπικών αρχών και παραγωγικών φορέων για την διασύνδεση των ειδικοτήτων του Τεχνολογικού Λυκείου με τις ανάγκες της τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης.

ΠΑΙΔΕΙΑ

ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ

Εκπαιδευτικοί με επαγγελματικό και κοινωνικό κύρος.
Αξιοπρεπείς μισθοί για τους εκπαιδευτικούς που θα συνδυασθούν με τον αναβαθμισμένο ρόλο
τους,τις αυξημένες υποχρεώσεις τους, την επιμόρφωση και αξιολόγηση της εκπαιδευτικής μονάδας και του έργου τους.
Κίνητρα για την προσέλκυση εκπαιδευτικών με εξειδικευμένα προσόντα σε σχολεία που σήμερα δεν θεωρούνται ελκυστικά λόγω γεωγραφικής θέσης ή άλλων συνθηκών.
Ενισχύουμε την αρχική εκπαίδευση των καθηγητών μέσης εκπαίδευσης με σειρά μαθημάτων, με σεμινάρια παιδαγωγικής και διδακτικής και με κατάρτιση στην αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών.

Κυριακή 31 Ιανουαρίου 2010

28η Οκτωβρίου 1940***

ΟΜΙΛΙΑ: 28" ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940
Είναι βαρύ το χρέος να παρουσιάσει κανείς τις λαμπρές σελίδες της ιστορίας, όπως αυτή της 28ης Οκτωβρίου 1940. Χρέος, που καθίσταται ταυτόχρονα και ιερό καθώς πίσω απ' αυτές τις σελίδες κρύβονται εκατόμβες νεκρών αγωνιστών και ηρώων πατριωτών, που θυσιάστηκαν για τα αγαθά της δημοκρατίας και της ελευθερίας των λαών. Στα διάσπαρτα μνημεία της χώρας μας, ας σταματήσουμε ευλαβικά και με άξιο νου ας μελετήσουμε το λόγο της ιστορικής τους θυσίας.
Σ' αυτό το ιερό οδοιπορικό μνημόσυνο ας κινηθεί η σκέψη μας και ας είναι μνήμη και η υπόμνηση τους, ελάχιστη τιμή γι αυτούς. Καθώς τα σχέδια της επεκτατικής πολιτικής του ναζισμού της Γερμανίας και του φασισμού της Ιταλίας τίθενται σε εφαρμογή με τις πολεμοκάπηλες λογικές και τις τεθωρακισμένες παρανοϊκές συνειδήσεις, η χώρα μας δέχτηκε από την Ιταλία αμφισβήτηση της εδαφικής ακεραιότητας και με ιταμές προκλήσεις θίγει τη θρησκευτική μας πεποίθηση με το βομβαρδισμό του καταδρομικού μας «Έλλη» το Δεκαπενταύγουστο, ανήμερα της γιορτής της Παναγίας της Τήνου. Θίγει όμως και αμφισβητεί και την εθνική μας υπόσταση και ακεραιότητα, καθώς επιχειρεί εισβολή στα Αλβανικά σύνορα. Στα σύνορα αυτά γράφεται το Αλβανικό έπος». Εδώ η ένδοξη αυτή εποποιία τραγουδήθηκε από το λαό μας, «πάνω κι στις Πίνδου μας τις κορφές», εδώ αποτυπώθηκε η θρυλική ιαχή «αέρα» στο κυμάτισμα της ελληνικής σημαίας στα μπαλκόνια της Κορυτσάς, των Αγίων Σαράντα, του Αργυροκάστρου και του Πόγραδετς , εδώ διατρανώθηκε η ελευθερία στους ήχους και στις κωδωνοκρουσίες των εκκλησιών τους, εδώ η γη τους μύριζε μπαρούτι και οσμή από καμένα μουλάρια, εδώ διασύρθηκε η φασιστική λογική του Μουσολίνι από τη Σοφία Βέμπο ..'και μια νύχτα με φεγγάρι την Ελλάδα πάει να πάρει, βρε τον φουκαρά»., Στης ιστορίας το διάσελο των Αλβανικών βουνών « όρθιος ο γιος πολέμαγε», και η ελληνίδα μητέρα τη μια ανάβει τα καντήλια των εκκλησιών, την άλλη πλέκει κάλτσες για τα παγωμένα ποδάρια του αγωνιστή άνδρα της και για να αντέξει τον πόλεμο, κρυφά από τον κατακτητή βαφτίζει τις δυο κόρες της, τη μια με το όνομα « Ελευθερία» και την άλλη με το όνομα Έιρήνη'. Ανηφορίζοντας κανείς από τα Γιάννενα προς το μνημείο ηρώων του Αλβανικού πολέμου στο Καλπάκι ανάμεσα στα λάφυρα από κανόνια , κράνη και χιλιοτρυπημένες από σφαίρες χλαίνες θα βρει και ποδήλατα των Ιταλών. Φαίνεται πώς ο προκλητικός τους περίπατος σταμάτησε και θάφτηκε στα Αλβανικά βουνά. Ένα από τα πιο φρικτά εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας είναι ο επιθετικός αποικιοκρατικός πόλεμος εναντίον των μικρών λαών. Τέτοιο ήταν το έγκλημα των Ιταλών και των Γερμανών το 1940. και σ΄ αυτό εμείς απαντήσαμε με την αντίσταση των ιδεών μας. Ιδεών που πρεσβεύουν δυο πράγματα: « η εδαφική ακεραιότητα και τα γεωγραφικά μας σύνορα είναι απαραβίαστα σε κάθε εχθρική επιβολή». Μετά την κατάρρευση του Αλβανικού μετώπου, η αντίσταση μας θα συνεχιστεί κατά μήκος των Ελληνοβουλγαρικών συνόρων και απ' αυτή τη θυσία έχουν τυπωθεί στη μνήμη μας ως συμβολική εποποϊία, τα οχυρά του Ρούπελ. Θα σταθούμε για λίγο στο οχυρό, όπως στάθηκαν και οι ίδιοι οι Γερμανοί αποδίδοντας στους ίδιους τους Έλληνες τιμές για την ανδρεία τους. Για την ανδρεία τους να καθυστερήσουν ολόκληρες σιδερόφρακτες τεθωρακισμένες μεραρχίες και τα φτερωτά σμήνη της αεροπορίας τους. Εδώ η ηρωική θυσία των Ελλήνων φέρνει μνήμες από τον ηρωικό αγώνα των Ελεύθερων πολιορκημένων στα τείχη του Μεσολογγίου και είναι ίδιος με τον αγώνα στα Βυζαντινά κάστρα ψάλλοντας «Τη Υπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια». Εδώ η ηθική δύναμη και το πνεύμα της ελευθερίας εμφανίζεται ανώτερο οποιασδήποτε υλικής βίας και αριθμητικής υπεροχής, εδώ δεν έχουμε τη βαριά τους πολεμική βιομηχανία, έχουμε όμως ως όπλα την ανδρεία, την παλικαριά, την γενναιοψυχία και το δίκαιο μας για κρατική υπόσταση και ανεξαρτησία. Η καθυστέρηση αυτή στα οχυρά αυτά βοήθησε τους συμμάχους μας Άγγλους, Γάλλους και Ρώσους να μεθοδεύσουν την αντίσταση στο ναζισμό. Στο ναζισμό που σαρώνει την Ευρώπη με αίμα και χαρακώματα και κατευθύνεται στη Μέση Ανατολή για την οσμή του πετρελαίου με μόνη λογική τα αποικιακά τους συμφέροντα και τη δύναμη των όπλων τους.
Θα σταθούμε για λίγο ευλαβικά, πιο δίπλα από το Ρούπελ, στο χωριό Δοξάτο της Δράμας. Εδώ θα συναντήσουμε 3.000 μνήματα αγωνιστών που σφαγιάσθηκαν από τους Βουλγάρους , συμμάχους τότε των Γερμανών σε μια προσπάθεια κατακτητικών βλέψεων επί της Μακεδονίας. Εδώ, αλλά και σε όλη την Ελλάδα καίγονται σχολεία και εκκλησιές γιατί αυτά θεωρούνται προπύργια του ελληνισμού , και ο φασισμός αυτό θέλει να σβήσει: το φως της γνώσης και τη δύναμη της πίστης. Την επομένη της απελευθέρωσης (Οκτώβριος του 1944) ομόφωνα η δημοτική αρχή αποφασίζει την ανέγερση του σχολείου της πόλης τους σε σχήμα Ε, γιατί από έψιλον αρχίζει η λέξη: Ελευθερία.
Και όταν η άμυνα λυγίζει από τα σύνορα και οι κατακτητές Ιταλοί- Γερμανοί θα συνεχίσουν την πορεία προς τα νότια θα συναντήσουν και πάλι την αντίσταση του ελληνικού λαού . Στο χωριό Μεσόβουνο της Πτολεμαίδας μετά την εξολόθρευση του γυναικείου και ανδρικού πληθυσμού και την εκτέλεση τους στο προαύλιο της εκκλησίας οι Γερμανοί απομάκρυναν από το σωρό ένα ανάπηρο για να του χαρίσουν κυνικά την ελευθερία. Αυτός όμως αρνήθηκε τον εξευτελισμό και φανερά περιφρονώντας τους προτίμησε τον έντιμο θάνατο κοντά στα πτώματα των συγχωριανών τους, παρά την προδοτική και ατιμωτική ελευθερία, που του υπόσχονταν.
Όλα αυτά προκαλούν τη βαθιά δημοκρατική μας συνείδηση και το πατριωτικό μας αίσθημα και δυναμώνουν την αντίστασή μας στα βουνά και στις πόλεις και αγριεύουν την ψυχή μας και θεριεύουν τον αγώνα μας για την εκδίωξη των κατακτητών. Και τον Νοέμβρη του 1942 στο Γοργοπόταμο σύσσωμος ο Ελληνικός λαός με την θρυλική παρουσία όλων ανεξαιρέτως των αντιστασιακών ομάδων ανατινάζει τη γέφυρα για να διακόψει την κάθοδο των Γερμανών προς την πρωτεύουσα. Ο Γοργοπόταμος κατέστη σύμβολο εθνική ενότητας και ηρωικής αντίστασης και ιστορικό υπόδειγμα ενωτικής δύναμης και συμφιλίωσης του έθνους.
Θα μεταφερθούμε στην Αθήνα, όπου θα διαδραματιστεί η φρίκη και κτηνωδία των Γερμανών σε βάρος και του άμαχου πληθυσμού κηρύσσοντας σε εξαθλίωση και σε μεγάλη πείνα το λαό μας . Πάνω από τριακόσιες χιλιάδες οι νεκροί από την πείνα του σαράντα ένα. Η Γερμανική μπότα του φασισμού κατασκευάζεται από τα επιταγμένα ελληνικά δέρματα των κατσικιών και των προβάτων μας.. Γι αυτό ο ναζισμός θα συναντήσει και πάλι τη γενναιοψυχία του λαού μας. Γιατί καθώς θα υπάρχουν άταφα, νεκρά πτώματα και λιμοκτονούντα σώματα στους δρόμους και θα πωλούν τις περιουσίες τους για ένα κομμάτι ψωμί ή καλαμπόκι, πατριώτες αγωνιστές θα οργανώνουν λαϊκά συσσίτια και δεν θα προτιμούν τον μαυραγοριτισμό. Και τα σχολιαρόπαιδα, σαν και σας μικροί μαθητές, δεν θα μένουν αδρανή, αλλά θα αλλάζουν τις πινακίδες των δρόμων για να αποπροσανατολίζουν τον κατακτητή και αντί για τον Πειραιά να τον στρέφουν ανάποδα στη Λαμία, εδώ θα βαφτούν οι ερπύστριες των γερμανικών τανκς με τα αίμα της δωδεκάχρονης αντιστασιακής Ανθούλας που πίστευε πως το βόλι του τανκς του κατακτητή δεν λαβώνει την ορμή των νεανικών ιδανικών. Εδώ οι φοιτητές θα κατεβάζουν τη Σβάστικα με τον αγκυλωτό σταυρό, τη σημαία των Γερμανών από την Ακρόπολη. Και όλα αυτά γιατί ο ναζισμός είναι αντίθετος με τις αρχαιοελληνικές αρχές της δημοκρατίας, των πολιτικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αρετής και της δημοκρατίας. Και όταν γίνονται οι εκτελέσεις στην Καισαριανή και το Χαϊδάρι, το μόνο που δεν μπορούν να εκτελέσουν είναι η ελευθερία της ψυχής γιατί να γνωρίζουν καλά ότι «η Ρωμιοσύνη εκεί που πάει να σκύψει με το σουγιά στο κόκαλο και το λουρί στο σβέρκο, νατη πετιέται απεξαρχής και αντριεύει και θεριεύει»..
Πολεμήσαμε λοιπόν το 1940 αυτό το αποτρόπαιο πρόσωπο του ναζισμού που δημιούργησε τα κρεματόρια, τους βασανισμούς, τη φρίκη του Νταχάου, του Μαουτχάουζεν και του Άουσβιτσς, που έκαιγε στους φούρνους όχι αλεύρι για ψωμί , αλλά ανθρώπους για σαπούνι, που έσερνε στις μαζικές εκκαθαρίσεις όλο τον εβραϊκό λαό (5.000.000), που γέμισε την Ευρώπη με χαρακώματα από τη γραμμή της Γαλλικής Νορμανδίας μέχρι την Πετρούπολη της Ρωσίας με μνήματα πάνω από 40.000.000 απ' όλα τα αντιτιθέμενα στρατόπεδα, που μετέτρεψε τους ανθρώπους σε πειραματόζωα, που κατήργησε τα κόμματα από κύτταρα της δημοκρατίας και μετέτρεψε τα οράματα και τα όνειρα σε δούρειους ίππους αγκυλωτών στρατοπέδων συγκέντρωσης, όπου στοιβάχτηκαν και εκτελέστηκαν Έλληνες αντιστασιακοί, Σέρβοι πατριώτες, Ρώσοι αιχμάλωτοι, ακόμα και Γερμανοί και Ιταλοί αντιφρονούντες. Αυτή τη φρίκη την βαρβαρότητα και το ανθρώπινο σφαγείο, το αναφέρουμε σήμερα για να διδαχθούμε από τα λάθη της ιστορίας και για να μην καταντήσει η επανάληψη της μια φαρσοκωμωδία και μια χειρότερη τραγωδία.
Σήμερα 65 χρόνια και πλέον από τότε. Χαιρετίζουμε την επίσημη συγγνώμη της Γερμανικής κυβέρνησης για τα 1101 θύματα στα ηρωικά Καλάβρυτα, επικροτούμε τη δίκη της Νυρεμβέργης, που επέβαλλε ποινές απαγχονισμού των πρωταιτίων και ακούμε με προσοχή τα λόγια του δικαστή: «Ο Πόλεμος θα επαναλαμβάνεται όσο αφήνουμε να μας κυριεύουν τα ζωώδη ένστικτα μας και όσο δεν ανοίγουμε τη σκέψη μας στο πνεύμα, την ειρήνη και τον πολιτισμό».
Σήμερα ποιο είναι το πνεύμα του ηρωικού Όχι. Σήμερα λέμε:
Οχι στις εκτροπές των δημοκρατικών πολιτευμάτων στο ναζισμό και το φασισμό,
όχι στα ρατσισμό και τους εθνοτικούς αποκλεισμούς,
όχι στις δικτατορικές λύσεις,
όχι στο διασυρμό της εθνικής μας αντίστασης στην εμφύλια αδερφοσφαγή και τις κομματικές αγκυλώσεις,
όχι στις προδοτικές συμπεριφορές και τις ύπουλες συμμαχίες με τον κατακτητή,
όχι στη λογική των αποικιοκρατικών συμφερόντων.

Ναι στη δύναμη της δημοκρατίας, της ειρηνικής συνύπαρξης των λαών,
ναι στο σεβασμό και την ενίσχυση των Διεθνών οργανισμών,
ναι στη διατήρηση των υφιστάμενων διεθνών συνθηκών,
ναι στην ισοπολιτεία των λαών.
Οι νεκροί με τη θυσία τους αυτό το μήνυμα μας αποστέλλουν. Καλούν όλους τους πολεμοκάπηλους, όλους τους βιομηχάνους των πολεμικών επιχειρήσεων που μηχανορραφούν σε βάρος της ελευθερίας των λαών και αλλάζουν τα γεωγραφικά σύνορα κατά το δοκούν, να αφήσουν αυτές τις βρώμικες δουλειές, να αλλάξουν προσανατολισμό και να ρθούν να εργαστούν για να βγάλουμε την ειρήνη, που την κλείσαμε με βράχο βαθιά στη σπηλιά, ,όπως θα ήθελε και ο Αριστοφάνης.
Στη δε νεολαία αφήνουν ένα μήνυμα, Τον ηρωισμό να μην στρέφουν στα πεδία των μαχών, αλλά να τον αξιοποιούν για τα ιδανικά της οργανωμένης δημοκρατικής συλλογικής ζωής, και χαίρονται τα αγαθά της ζωής, το ψωμί, τα βιβλία, τη ελευθερία και με ιερό χρέος να τα διαφυλάξουν και για τις επόμενες γενιές. Αγαπητοί μαθητές:
Οι παππούδες σας, οι περισσότεροι απ' αυτούς είναι αγράμματοι και αναλφάβητοι, όχι γιατί δεν αγαπούσαν τα γράμματα, αλλά γιατί τα σχολεία στο διάστημα 1940-1944 τα έκαιγε ο κατακτητής και στο διάστημα 1944-1949 τα ρήμαζε ο εμφύλιος. Εσείς έχετε διπλό χρέος: Το μεράκι τους για τα γράμματα να το πολλαπλασιάσετε και εμφύλιο πόλεμο να μην επαναλάβετε. Και την ελληνική σημαία ψηλά: Ψηλά στις προμετωπίδες των διεθνών διασκέψεων, στα επιστημονικά συνέδρια, στα κατάρτια της εμπορικής ναυτιλίας στα πέρατα της γης. στις αρχαίες κολόνες του πολιτισμού.
Μόνο τότε οι ψυχές των ηρώων μας θα είναι αναπαυμένες και δικαιωμένες. Ο αγώνας του 1940 δεν είναι ούτε τωρινός ούτε χτεσινός. Είναι ο αιώνιος αγώνας των Ελλήνων για την ανθρώπινη αξία. Ας συναντήσουμε τη θυσία των ηρώων στα λόγια του ποιητή:

«Ομπρός, παιδιά και δε βολεί μονάχος του ν' ανέβει ο ήλιος..
Σπρώχτε με γόνα και με στήθος, να τον βγάλουμε απ' τη λάσπη
Σπρώχτε με στήθος και με γόνα, να τον βγάλουμε από το γαίμα
Σπρώχτε με χέρια και κεφάλια, για να αστράψει ο ήλιος Πνεύμα!»





***Η ομιλία αυτή γράφτηκε από τον καθηγητή Πέτρο Τζίμα

Σύνδεσμος Φιλολόγων ν. Τρικάλων

Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Ν. Τρικάλων αισθάνεται την ανάγκη να συγχαρεί τους εκλεκτούς συναδέλφους φιλολόγους κ.κ. Σκαλιά Κων/νο [ α΄ βραβείο ] και Δραγούτσου – Κουρσοβίτη Χρύσα [ εύφημος μνεία ] για τη βράβευσή τους κατά τον Πανελλήνιο Λογοτεχνικό διαγωνισμό που προκηρύχτηκε από το Σύνδεσμο Φιλίας « ΕΛΛΑΣ- ΚΥΠΡΟΣ » σε συνεργασία με του Υπουργείο Παιδείας και πολιτισμού Κύπρου. Θεωρούμε ότι τέτοιου είδους διακρίσεις τιμούν ιδιαίτερα τον κλάδο μας και ανεβάζουν τον εκπαιδευτικό φιλόλογο στη θέση που του ταιριάζει.

Θερμά συγχαρητήρια

Ο πρόεδρος του Σ.ΦΙ.Τρικάλων

Τζίμας Πέτρος

ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΤΟΥ ΤΣΙΓΑΡΟΥ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ

ΚΑΠΝΙΣΜΑ Οι αλήθειες των αριθμών

Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας ενημερώνει…

 Στον καπνό υπάρχουν περίπου 60 καρκινογεννητικοί παράγοντες.
 Οι καπνιστές έχουν 70% περισσότερες πιθανότητες να προσβληθούν από αναπνευστικά προβλήματα απ’ ό,τι οι μη καπνιστές.
 Οι καπνιστές εμφανίζουν καρκίνο των πνευμόνων σε ποσοστό 30%, όταν το ποσοστό αυτό για τους μη καπνιστές είναι μόλις 0,03%.
 4.000.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο τον κόσμο εξαιτίας του καπνίσματος.

Και προειδοποιεί:

 Τα επόμενα είκοσι χρόνια το τσιγάρο θα εξελιχθεί σε πρώτη αιτία θανάτου, ξεπερνώντας ακόμη και το άθροισμα των θανάτων από Έιτζ, φυματίωση, τροχαία, φόνους και αυτοκτονίες.
 Τα 4.000.000 θανάτων θα φτάσουν τα 10.000.000


ΟΤΑΝ ΚΟΨΕΤΕ ΤΟ ΤΣΙΓΑΡΟ:

Σε 20 λεπτά: Η πίεση του αίματος και οι σφυγμοί πέφτουν στο κανονικό.
Η θερμοκρασία των άκρων ανεβαίνει στο κανονικό.

Σε 8 ώρες: Το μονοξείδιο του άνθρακα στο αίμα πέφτει στο κανονικό.
Το οξυγόνο ανεβαίνει στα φυσιολογικά επίπεδα.

Σε 24 ώρες: Μειώνεται η πιθανότητα καρδιακής προσβολής.

Σε 48 ώρες: Ενδυναμώνει η γεύση και η όσφρηση.

Σε 72 ώρες: Η αναπνοή αρχίζει να λειτουργεί ομαλότερα.
Αυξάνεται η χωρητικότητα των πνευμόνων.

Από 2 εβδομάδες έως 3 μήνες: Η κυκλοφορία του αίματος βελτιώνεται.
Το περπάτημα γίνεται ευκολότερο.
Η λειτουργία των πνευμόνων αυξάνεται κατά 30%.

Από 1 έως 9 μήνες: Σταματάει ο βήχας και η κούραση. Η αναπνοή διαρκεί περισσότερο.
Αρχίζει η ανάπλαση του ενδοθηλίου των βρόγχων.

Μετά από 5 χρόνια: Ο θάνατος από καρκίνο του πνεύμονα στο μέσο καπνιστή (ένα πακέτο την ήμερα) μειώνεται (κατά 50%) από 137 ανά 100.000 σε 72 ανά 100.000.

Μετά από 10 χρόνια: Οι προκαρκινικές κυψέλες αντικαθίστανται.
Οι πιθανότητες άλλων καρκίνων (στόματος, λάρυγγα, οισοφάγου), κύστεων (νεφρών και παγκρέατος) μειώνονται.




Κάπνισμα, μια λέξη ασήμαντη , Μέσα σ’ όλες τις άλλες, Αλλά αλήθεια… ,Ποιος ξέρει τη σημασία της; Λίγοι τη γνωρίζουν,Αυτοί που ψάχνουν. Κι όταν τη βρουν , Δε θέλουν να ξανακούσουν Γι’ αυτή τη λέξη. Γιατί; Απλά αυτή η λέξη σημαίνει: «Θάνατος»

Και το τσιγάρο έχει την ιστορία του…

Αν το όνομα του Χριστόφορου Κολόμβου έχει συνδεθεί με την ανακάλυψη της Αμερικής, άλλο τόσο έχει συνδεθεί και με τη συνήθεια του καπνίσματος.
Όταν οι πρώτοι θαλασσοπόροι αποβιβάστηκαν το 1492 στο νησί των Αντιλλών Ταμπάκο, (το όνομα δε χρειάζεται επεξήγηση) αντίκρισαν έκπληκτοι τους ιθαγενείς να καπνίζουν. Το φυτό, που ονομάστηκε «ταμπάκο», θεωρούνταν ιερό και η χρήση του ήταν διαδεδομένη σε όλα τα νησιά του αρχιπελάγους των Μπαχάμας.
Η επίσημη γνωριμία των Ευρωπαίων με το κάπνισμα πραγματοποιήθηκε στα τέλη του 1590, όταν επέστρεψαν στην Αγγλία οι πρώτοι άποικοι της Αμερικής. Έκπληκτοι οι κάτοικοι του Πλίμουθ – που είχαν συγκεντρωθεί στο λιμάνι για να τους υποδεχτούν- αντίκρισαν τον σερ Ουόλτερ Ράλεϊ και τους φίλους του να κρατούν «κάτι περίεργα λεπτά όργανα» και να βγάζουν καπνό από τη μύτη τους, καθώς στέκονταν στα κατάστρωμα του πλοίου.
Η γοητεία που ασκούσε η «παράδοξη» αυτή συνήθεια ήταν άμεση και ισχυρή. Τα… σύννεφα του καπνού γέμισαν τα σαλόνια της αριστοκρατίας και όλοι μιλούσαν για τις θρησκευτικές του ιδιότητες . Όμως η εποχή της αθωότητας έλαβε τέλος. Άρχισαν να εκδηλώνονται οι πρώτες αντιδράσεις από εκκλησιαστικούς και επιστημονικούς κύκλους. Έτσι άρχισαν οι απαγορεύσεις, για να αρθούν αργότερα μπροστά στο οικονομικό όφελος που επέφεραν οι εισαγωγικοί δασμοί του καπνού στα κρατικά ταμεία. Οι κυβερνήσεις επανεξέτασαν το θέμα και το κάπνισμα αποποινικοποιήθηκε.
Τελικά το κάπνισμα επιβλήθηκε, αφού σήμερα οι άνθρωποι που καπνίζουν παγκοσμίως υπολογίζονται σε 1,1 δισεκατομμύριο, παρά τις προειδοποιήσεις των ειδικών ότι….

Το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την υγεία.


Αρχίζεις το κάπνισμα στο σχολείο, στη δουλειά, στο στρατό, στην παρέα. Πάντοτε κάποιος φίλος ή φίλη σου ανάβει το πρώτο τσιγάρο. Σε πιάνει βήχας, ζαλάδα, αηδία, αναγούλα, εμετός, αλλά παρασύρεσαι, γιατί…

 Πρέπει να φανείς δυνατός.
 Θέλεις να κάνεις κάτι σημαντικό, να επιδειχθείς.
 Για να γίνεις αποδεκτός από την παρέα και να μην υστερείς από τους άλλους.
 Από περιέργεια και μιμητισμό.
 Γιατί πιστεύεις στο μύθο ότι το κάπνισμα μας λύνει τα προβλήματα και μας οδηγεί στην απόλαυση.
 Γιατί η δύναμη της διαφήμισης είναι μεγάλη.

Μετά μπαίνει η μικρή ή μεγάλη συνήθεια στη ζωή μας:
Πολύχρωμα πακέτα, σπίρτα, αναπτήρες, η απασχόληση του χεριού, το ρούφηγμα του καπνού…
Στην αρχή φανταζόμαστε ότι μπορούμε να το κόψουμε αργότερα, όποτε το θελήσουμε. Έπειτα ξεκινάει η ψυχολογική εξάρτηση, που σιγά-σιγά μεγαλώνει.
Κι όταν δεν έχουμε τι άλλο να κάνουμε, καπνίζουμε.



Θυμήσου όμως:
Με το κάπνισμα…

 Σκεφτόμαστε πιο δύσκολα
 Νυστάζουμε και κουραζόμαστε εύκολα
 Μυρίζει η αναπνοή μας
 Και κυρίως κινδυνεύουμε να πάθουμε καρδιακά και αναπνευστικά νοσήματα
 Τέλος αυξάνεται ο κίνδυνος να προσβληθούμε από καρκίνο.

Κάπνισμα
Ανόητη συνήθεια
Ρωτάω ποιος την άρχισε.
Κανείς δεν ξέρει.
Ίσως και να μην μάθει ποτέ, γιατί το
Νήμα της ζωής του σύντομα θα κοπεί.
Όμως αν είχε αντισταθεί,
Σίγουρα θα είχε σωθεί.


Αλλά δεν είναι μόνο οι ζωές που χάνονται εξαιτίας του τσιγάρου, αλλά και η πρώιμη θνησιμότητα που παρατηρείται. Η ζωή ενός καπνιστή ελαττώνεται κατά 8-10 χρόνια από αυτήν του μη καπνιστή και ίσως με νέες έρευνες η απώλεια ζωής να ανέλθει στα 18 έτη, όταν μάλιστα η κατάχρηση καπνού είναι άνω της τάξεως των 3 πακέτων ημερησίως. Υπάρχει όμως και ένα μεγάλο οικονομικό κόστος. Μεγάλα ποσά ξοδεύονται για την θεραπευτική αντιμετώπιση των ασθενειών ενώ το έμμεσο κόστος που προκαλείται από την απώλεια παραγωγικότητας είναι ακόμη μεγαλύτερα.
Στην Αμερική το συνολικό κόστος για το 1985 είναι 65 δισ. δολάρια. Δηλαδή το 12% περίπου του προϋπολογισμού, εξαιρουμένων των αμυντικών δαπανών. Στην Ελλάδα το 1978 το κόστος νοσοκομειακής περίθαλψης εξαιτίας του καπνίσματος ήταν 3,2 δισεκατομμύρια δραχμές ή το 6,6% των συνολικών δαπανών για την Υγεία. Στο δημοσιονομικό πρέπει να προστεθεί και η δαπάνη για ημεραργίες, αναπηρίες και πρόωρες συντάξεις. Οι οικονομικές επιπτώσεις από το κάπνισμα σε παγκόσμια κλίμακα ανέρχονται σε δαπάνες της τάξεως των 100 δισ. δολαρίων το χρόνο για γιατρούς, φάρμακα, επιδόματα ανεργίας λόγω νόσου και εγχειρήσεων.

Το κάπνισμα είναι τόσο ζημιογόνο στην Εθνική Οικονομία, ώστε οι επιπτώσεις του ανέρχονται σε 10 τον αριθμό, δηλαδή:
1) Απώλεια ζωής πρόωρα.
2) Αυξημένη ζωής νοσηρότητα.
3) Άδεια λόγω νόσου.
4) Φάρμακα.
5) Τα ημερομίσθια σε συνδυασμό με μείωση παραγωγικότητας ανέρχονται στις ΗΠΑ σε 60 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο.
6) Πολλές ασφαλιστικές εταιρίες δεν ασφαλίζουν καπνιστές.
7) Έξοδα καθαριότητας.
8) Σπατάλη διαφημίσεων κάπου 2,5 δισ. το χρόνο παγκοσμίως.
9) Εμβόλια για 6 ασθένειες και
10) Καταστροφή του περιβάλλοντος από πυρκαγιές.
Οι οικονομικές επιπτώσεις στον καπνιστή και την οικογένειά του στα 40 χρόνια καπνιστικής ζωής, δημιουργούν δαπάνες με σημερινές τιμές της τάξεως των 30 - 60 εκατ. δραχμών. Ένας μη καπνιστής με τα χρήματα του τσιγάρου έκτισε σπίτι και στην είσοδο του σπιτιού του κρέμασε πινακίδα με τα εξής λόγια «Ο έτη τεσσαράκοντα μηδέποτε καπνιστής, το δε μη δαπανώμενον κατ’ έτος εκτοκήσας τούτον κτήμα αποκτά κι υγείαν 10 έτη, τον βίον του προσθέτει». Εξοικονομεί λοιπόν πολλά χρήματα με τα οποία θα έκτιζε ένα διαμέρισμα στα 40 χρόνια καπνιστικής ζωής βοηθώντας την οικογένειά του. Γενικά καλύτερα να έκαιγε τα χρήματά του παρά να κάπνιζε, καίγοντας την ίδια του τη ζωή με την πληθώρα τόσων νοσημάτων (καρκίνος πνευμόνων, βρογχίτις, εμφύσημα πνευμόνων, αρτηριοσκλήρωση, καρδιοπάθειες) και αποφεύγοντας (διακόπτοντας το κάπνισμα που είναι αυτοκτονία με δόσεις) μία ενδεχόμενη αναπηρία ζωής ή και πρόωρο θάνατο.
Η μία από της 10 εντολές του Θεού λέγει: «ου φονεύσεις». Αυτό όμως δεν ισχύει μόνο προς τους άλλους αλλά και για τον ίδιο μας τον εαυτό, τον οποίο δεν έχουμε το δικαίωμα να φονεύσουμε με οποιονδήποτε τρόπο όπως π.χ. είναι το κάπνισμα.

ΜΕΤΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

Η αύξηση της συχνότητας των ασθενειών που συνδέονται με το κάπνισμα δείχνει την ανάγκη για τη λήψη κάθε δυνατού μέτρου για την ελάττωση του καπνίσματος φυσικά η αγωγή υγείας είναι το σπουδαιότερο μέτρο, όμως η απαγορευτική νομοθεσία βοηθάει σε πολλές περιπτώσεις. Για παράδειγμα η κατανάλωση καπνού στη Νορβηγία, που έχει αυστηρή αντικαπνιστική νομοθεσία, είναι πολύ μικρότερη παρά στη Βρετανία, που ακόμα βασίζεται στην εθελοντική συμφωνία με τη βιομηχανία, και η θνησιμότητα από καρκίνο του πνεύμονα σε άρρενες ηλικίας 60 - 69 ετών στη Βρετανία είναι τριπλάσια από ότι στη Νορβηγία. Για τον έλεγχο του καπνίσματος έχουν χρησιμοποιηθεί δυο κατηγορίες νόμων. Η πρώτη κατηγορία επιδιώκει να επηρεάσει την παραγωγή και πώληση καπνού και η άλλη επιδιώκει την αλλαγή των καπνιστικών συνηθειών. Μεταξύ των δυο αυτών μεγάλων κατηγοριών υπάρχουν οι παρακάτω υποδιαιρέσεις:
α) ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΠΝΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΠΩΛΗΣΗ ΤΣΙΓΑΡΩΝ.
1) Έλεγχος της διαφημίσεως και προαγωγής των πωλήσεων
2) Προειδοποιήσεις σχετικά με την υγεία στα πακέτα των τσιγάρων και δήλωση της περιεκτικότητας σε πίσσα και νικοτίνη.
3) Περιορισμός των επικίνδυνων ουσιών τον καπνό.
4) Περιορισμοί στις πωλήσεις σε νεαρά άτομα.
5) Οικονομικά μέτρα (φορολογία κ.λπ.).

β) ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΑΛΛΑΓΗ ΣΥΝΗΘΕΙΩΝ ΤΩΝ ΚΑΠΝΙΣΤΩΝ

1) Απαγορεύσεις για το κάπνισμα σε δημόσιους χώρους.
2) Απαγορεύσεις για το κάπνισμα τον τόπο εργασίας.
3) Υποχρεωτική αγωγή υγείας για το κάπνισμα.

Το 1974 η Επιτροπή Ειδικών για το κάπνισμα και την υγεία της Παγκόσμιας Οργανώσεως Υγείας καθόρισε τις κατευθυντήριες γραμμές για το σχεδιασμό προγραμμάτων αγωγής υγείας στον τομέα του καπνίσματος. Οι κυριότερες από τις συστάσεις υγείας της Επιτροπής ήταν:
1) Η εκπαίδευση στο θέμα κάπνισμα και υγεία, αν και αποτελεί μια ανεξάρτητη δραστηριότητα, θα πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν τμήμα της γενικότερης εκπαίδευσης σε θέματα υγείας.
2) Τα θετικά σημεία της επιλογής του μη καπνιστή θα πρέπει να τονίζονται περισσότερο από τα αρνητικά αποτελέσματα του καπνίσματος.
3) Η αγωγή των παιδιών σε θέματα υγείας θα πρέπει να αρχίζει από το σπίτι και το Δημοτικό Σχολείο και να επαναλαμβάνεται σε διάφορα στάδια της υπόλοιπης εκπαιδεύσεως, έτσι ώστε να διατηρείται και να ενισχύεται η αποτελεσματικότητα των μηνυμάτων της.